Veilig samen slapen

Attachment parenting gaat uit van 7 uitgangspunten, ook wel de 7 B's genoemd. Eén van deze B's is Baby in bed, oftewel samen slapen. Met samen slapen wordt bedoeld dat je kind bij jou in de buurt slaapt. Overdag kan dit betekenen dat je kind in de draagdoek, box, kinderwagen (dit wordt niet als veilig gezien), in een bassinet beneden in de woonkamer, op je arm of naast je in bed slaapt. 's Nachts ligt je kindje bij jou op de kamer. Er zijn echter verschillende mogelijkheden als wij het hebben over samen slapen bij jou op de kamer, namelijk:

• Rooming-in: je kind slaapt in een wieg, ledikant, bed of op een matras op de grond bij jullie op de kamer. 
• Co-sleeping: je kind ligt in een co-sleeper naast jullie bed. Deze kan open of gesloten zijn. De matrassen liggen op gelijke hoogte en je kunt je kind makkelijk uit de co-sleeper halen en weer terugleggen.
• Bedsharing of bedding-in: je kind ligt bij jullie in bed.

Het is onnatuurlijk om alleen te slapen. Van oudsher is het voor een kind onveilig om alleen te zijn, omdat het dan kans loopt om opgegeten te worden of te sterven van honger, kou of dorst. Ondanks dat kinderen in onze maatschappij veelal een dak boven hun hoofd hebben en weinig gevaar lopen, zijn onze instincten nog hetzelfde en voelen kinderen zich prettiger en veiliger in de buurt van hun ouder. Als het kind in de buurt van de ouder slaapt, dan kan hij/zij slapen volgens een natuurlijk slaappatroon. Dit houdt in dat kind vaker wakker wordt, en behoefte heeft aan voeding of troost, dan wanneer een kind alleen slaapt.

Voordelen
Het voordeel van samen slapen is dat je altijd (of bijna altijd) bij je kind in de buurt bent. Dit is goed voor jullie band, omdat jullie daardoor veel uur met elkaar spenderen en je makkelijk in kan spelen op de behoeften van je kind. Je ziet wanneer je kind wakker begint te worden en honger heeft en kan hier snel op reageren. Je kind hoeft daardoor niet te huilen. Huilen is immers een laat hongersignaal. Ook wanneer je kind krampjes heeft, een nachtmerrie heeft of ziek is, kun je snel ingrijpen. Als je merkt dat je kindje spuugt, dan kun je hem of haar op de zij draaien zodat de spuug makkelijker hun mond uitloopt. 

Een ander voordeel is dat je je bed niet meer uit hoeft, waardoor je slaap minder wordt verstoord. Hierdoor slaap je sneller in en is de kwaliteit van je slaap beter. Het geven van borstvoeding zorgt er voor dat je door de aanmaak van oxytocine weer makkelijker in slaap kan vallen. Het samen slapen zorgt ervoor dat je uiteindelijk meer / betere slaap krijgt.

Samen slapen leidt niet tot latere slaap- of gedragsproblemen. Kinderen die samen slapen met hun ouders worden vaker wakker maar zijn minder lang wakker waardoor zij uiteindelijk evenveel slapen als kinderen die in hun eigen kamer slapen.

Wiegendood is het onverklaarbaar overlijden van kinderen in het eerste of tweede levensjaar. Roken, warmtestuwing en buikligging verhogen het risico op wiegendood. Borstvoeding geven (de eerste zes maanden alleen borstvoeding geven) en samen slapen (tenminste tot zes maanden) verminderen de kans op wiegendood, mits voldaan wordt aan de veiligheidsrichtlijnen. Doordat het kind de ademhaling van de ouder hoort, de ouder voelt en de melk ruikt, slaapt het kind minder diep en wordt sneller wakker. Dit lijkt misschien nadelig, maar jonge kinderen hebben moeite om uit hun diepe slaap te komen (wat kan leiden tot wiegendood) en deze wekprikkels helpen het kind hierbij. 

Veiligheidsrichtlijnen
James McKenna heeft enkele veiligheidsrichtlijnen opgesteld om de kans op wiegendood, warmtestuwing en rebreathing te verkleinen. Het is aan de ouder om deze richtlijnen in acht te nemen en eventueel te besluiten om wel / niet te bedsharen als niet aan alle richtlijnen voldaan kan worden. Ik deel hier de meest belangrijke richtlijnen. Kijk voor de volledige richtlijnen op www.samenslapen.nl of lees het boek van McKenna. De meeste richtlijnen gelden tot twee jaar.

• Bedsharen wordt alleen geadviseerd als de moeder borstvoeding geeft. Door de hormonen slaapt de moeder minder diep en wordt makkelijker wakker. Ook passen de slaappatronen van moeder en kind zich op elkaar af. Er wordt geen onderscheid gemaakt tussen live voeden of kolven en het maakt niet uit hoe vaak er nog borstvoeding gegeven wordt. Geef je geen borstvoeding, dan is het veiliger om je kind in een co-sleeper te laten slapen. Het is dus niet veilig om je kind samen te laten slapen met je partner of andere verzorger als de kans bestaat dat deze in slaap kan vallen.
• Je kind dient aan de vrije kant van het bed te liggen, dus niet tussen jou en je partner in. Ook wordt het afgeraden twee kinderen naast elkaar te laten slapen, wanneer de jongste onder de twee jaar is.
• De moeder dient in de maternale houding te liggen. De moeder ligt op haar zij, met haar arm boven het hoofd van haar kind en de knieën opgetrokken. Het kind kan hierdoor niet naar boven, waar het tegen het kussen aan zou kunnen komen te liggen, en niet naar beneden, waar het kind onder de deken zou kunnen komen. Zie: https://cosleeping.nd.edu/safe-co-sleeping-guidelines/ voor een afbeelding van de maternale houding.
• Tot twee jaar wordt het afgeraden om een dekbed te gebruiken. Gebruik in plaats daarvan een deken van wol, katoen of fleece. Maak het bed zo op dat de deken niet hoger komt dan jou middel of maak het bed schuin op zodat de punt van de deken over je schouder valt. Ook als je kind in een co-sleeper ligt, wordt het aangeraden om geen dekbed te gebruiken maar een deken. Het gebruik van een dekbed vergroot de kans op warmtestuwing en rebreathing. Lees er hier meer over: http://samenslapen.nl/veiligheid/rebreathing-en-warmtestuwing/
• Je kind dient op zijn of haar rug te liggen of op de zij tegen jou aan. Buikligging wordt afgeraden in verband met de kans op wiegendood tot het kind in zijn of haar slaap zich makkelijk om kan draaien.
• Gebruik een uitvalbescherming, zoals een bedhekje of co-sleeper om te voorkomen dat je kind uit bed kan rollen. Of maak een grondbed.
• Zorg voor een stevig matras en zorg ervoor dat er geen spleten of kieren zijn waar je kind tussen zou kunnen komen. Een waterbed is niet veilig om met je kind in te slapen.

• Bednesten, voedingskussens of verschoningskussens worden afgeraden in bed. Net als losse doeken en knuffels. 
• Bedsharen wordt afgeraden als één van de ouders rookt. Dit verhoogt het risico op wiegendood.
• Bedsharen wordt ook afgeraden als de moeder bepaalde medicatie, drugs of alcohol gebruikt, oververmoeid is of ziek is. In dit geval is het veiliger om je kind in een co-sleeper te laten slapen. Als je kind ziek is, dan kun je wel gewoon bedsharen. Veel huid-op-huid contact is goed voor de warmteregulatie van je kind en je kunt snel ingrijpen als je kind spuugt of zich niet lekker voelt. 

Wil je meer weten over samen slapen, kijk dan op www.samenslapen.nl
Wil je in contact komen met andere samen slapende ouders, meld je dan aan voor de facebookgroep "Veilig samen slapen" of "Nachtouders (ap)". 

Samen slapen in de moderne tijd
Als je kind altijd bij jou slaapt, dan kun je minder op een dag gedaan krijgen dan je misschien zou willen. Ook is het fijn om af en toe even voor jezelf te hebben of een avond op de bank met je partner te spenderen. Veel ouders kiezen daarom voor een middenweg tussen volledig samen slapen en niet-samen slapen. Zij kiezen er bijvoorbeeld voor om het kind overdag in eigen ledikant te laten slapen omdat er dan minder prikkels zijn waardoor zij dieper en langer slapen. Vooral als je kind erg nieuwsgierig is en zich moeilijk af kan sluiten van externe prikkels, kan dit een goede oplossing zijn. Andere ouders kiezen ervoor om hun kind 's avonds in hun eigen bed te leggen en hun kind na de eerste voeding of wanneer zij zelf naar bed gaan mee in bed te nemen. Uiteindelijk gaat het erom dat je een oplossing vind die past bij de behoeften van jou en je kind. Vanuit de visie van natuurlijk ouderschap wordt echter niet geadviseerd om je kind te slaaptrainen en te laten huilen.

Slaapt jouw kind slecht?
Heb je behoefte aan meer slaap?
Of slaapt jou kind alleen op of bij jou?
In een consult bij jou aan huis vertel ik je meer over het natuurlijk slaapgedrag van ouder en kind, kan ik je uitleg geven en adviseren over hoe veilig samen te slapen en geef ik je meer tips, zonder je kind te slaaptrainen of te laten huilen.